Naarmate de zwangerschap vordert en de bevalling nadert is het belangrijk dat je het rustig aan doet en je niet te veel inspant. Dat is niet gek natuurlijk, want jouw lichaam is eigenlijk al heel hard aan het werk om een mensje te produceren! Je zult waarschijnlijk ook nooit harder dan dit werken. Als zwangere vrouw heb je daarom recht op zwangerschapsverlof in de weken voor de bevalling. Na de bevalling heb je ook nog recht op verlof (duh), om lichamelijk te herstellen, te genieten van jullie kleine wondertje, tijd met het gezin door te brengen en emotioneel te wennen aan de nieuwe gezinssituatie. Hier kijk je waarschijnlijk al naar uit, maar tegelijkertijd gaat je hoofd misschien wel al tollen als je denkt aan alle regeltjes en uitzonderingen waar je aan moet denken bij dit verlof. Om jullie deze kopzorgen te ontnemen, hebben wij de belangrijkste informatie omtrent het zwangerschaps- en bevallingsverlof voor jullie op een rijtje gezet.
Hoelang duurt het zwangerschapsverlof en bevallingsverlof?
Als zwangere vrouw heb jij recht op 6 weken zwangerschapsverlof voor de bevalling, en ook nog op minstens 10 weken bevallingsverlof na de bevalling. Jouw zwangerschapsverlof duurt tot en met de dag waarop jij bevalt. Wil jij berekenen wanneer jouw zwangerschapsverlof van start gaat? Hiervoor moet je nagaan wat de dag na jouw uitgerekende bevallingsdatum is, en vanaf deze dag 6 weken terug te tellen. De keuze is verder aan jou of je 4, 5 of 6 weken zwangerschapsverlof wilt opnemen. Stel dat je maar 4 weken zwangerschapsverlof opneemt (hetgeen ook meteen verplicht is), dan worden de resterende 2 weken opgeteld bij jouw bevallingsverlof. Wordt jouw kindje later dan de uitgerekende bevallingsdatum geboren? Geen zorgen, jouw bevallingsverlof wordt hier niet korter door (dus nog steeds voldoende quality time met jouw kleine spruit). Jouw bevallingsverlof begint namelijk pas op de dag na jouw bevalling, en heeft een duur van tenminste 10 weken.
Daarnaast is het belangrijk om te weten dat je geen recht hebt op verlenging van het zwangerschaps- of bevallingsverlof en op vergoeding wanneer dit verlof samenvalt met een feestdag. Dit betekent dat je een verlofdag die samenvalt met een feestdag niet op een ander moment kunt opnemen (tenzij hier andere afspraken over staan in jouw cao). Wel is het zo dat jij tijdens jouw verlof gewoon vakantiedagen opbouwt.
Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof: meerling
Ben jij in verwachting van een meerling? Dan heb jij recht op extra verlof (want jouw lichaam werkt ook extra hard, duh), met een totale verlofperiode van minstens 20 weken. In dit geval heb jij recht op 10 weken zwangerschapsverlof (waarvan de laatste 8 weken voor jouw uitgerekende datum verplicht zijn) en tenminste 10 weken bevallingsverlof.
Baby te vroeg of te laat geboren?
Het kan natuurlijk gebeuren dat jullie kleine wondertje het wel gezien heeft in de baarmoeder en graag al wat eerder naar de wijde wereld wilt verhuizen. In dit geval mag je het aantal dagen dat jouw zwangerschapsverlof korter duurde dan 6 weken optellen bij jouw bevallingsverlof. Op deze manier zullen jouw zwangerschapsverlof en bevallingsverlof altijd samen 16 weken duren. Wanneer jij er bijvoorbeeld voor kiest om 5 weken zwangerschapsverlof op te nemen, en jouw baby 1 week voor de uitgerekende datum geboren wordt, heb jij 4 weken zwangerschapsverlof en 11 weken bevallingsverlof.
Sommige baby’s vertoeven maar al te graag in de baarmoeder en worden wat later dan de uitgerekende datum geboren. In dit geval mag je de dagen tussen de uitgerekende bevallingsdatum en de geboorte optellen bij het totale verlof, waardoor jouw totale verlofperiode langer dan 16 weken zal duren.
Bevallingsverlof gespreid opnemen
Wil jij het laatste gedeelte van jouw bevallingsverlof in delen opnemen? Dat kan tegenwoordig ook! Vanaf 1 januari 2015 geldt namelijk dat je het bevallingsverlof dat overblijft na 6 weken na de datum van jouw bevalling gespreid mag opnemen over een totale periode van maximaal 30 weken. Het is belangrijk om te weten dat de totale duur van jouw verlof, jouw uitkering en de manier van uitbetaling hetzelfde blijven. Wanneer jij voor deze optie kiest, moet jij dit uiterlijk 3 weken na de start van jouw bevallingsverlof aanvragen bij jouw werkgever, waarbij je binnen 2 weken antwoord zult ontvangen. Maak je geen zorgen, jouw werkgever mag dit verzoek in principe niet weigeren.
Bevallingsverlof bij ziekenhuisopname baby
Ligt jouw baby na de geboorte langer dan een week in het ziekenhuis? Dan kom jij in aanmerking voor extra bevallingsverlof. Als jouw baby na de geboorte bijvoorbeeld 2 weken in het ziekenhuis moet verblijven, kan jouw verlof 1 week langer duren (aangezien je geen extra verlof krijgt over de eerste week dat jouw baby in het ziekenhuis verblijft). Je kunt maximaal 10 weken extra bevallingsverlof krijgen, hetgeen afhangt van jullie persoonlijke situatie.
Zwangerschapsverlof aanvragen en zwangerschapsuitkering
Als jij in loondienst werkt, vraag je jouw zwangerschaps- en bevallingsverlof uiterlijk 3 weken voor de start van jouw verlof bij jouw werkgever aan. Dit betekent dat je jouw verlof minstens 7 weken voor de uitgerekende datum moet aanvragen. Hiervoor is het belangrijk om een zwangerschapsverklaring bij jouw huisarts of verloskundige aan te vragen, waarop jouw uitgerekende bevallingsdatum staat. Wanneer er gecontroleerd wordt of jij recht hebt op zwangerschapsverlof, kan dit document nodig zijn. Jouw werkgever mag jouw aanvraag voor verlof niet weigeren, en mag jou tevens niet ontslaan tijdens jouw zwangerschap, verlof en de eerste 6 weken na jouw verlof. Heb jij een uitkering of werk jij als zelfstandige? Dan vraag jij jouw zwangerschaps- en bevallingsverlof aan bij het UWV.
Zwangerschapsuitkering
Tijdens jouw zwangerschaps- en bevallingsverlof heb ook jij recht op een zwangerschapsuitkering. Wanneer jij in loondienst werkt, vraagt jouw werkgever dit aan bij UWV. In de meeste gevallen zal jouw werkgever de uitkering ontvangen. Tijdens het verlof zal jouw werkgever jouw loon dus net zoals altijd blijven betalen. Het is belangrijk om te weten dat deze uitkering gelijk staat aan 100% van jouw dagloon.
Heb jij een uitkering? Dan ontvang jij tijdens jouw verlof een zwangerschaps-en bevallingsuitkering in plaats van jouw reguliere uitkering, die jij minstens 8 weken voor jouw uitgerekende bevallingsdatum bij UWV moet aanvragen. Deze uitkering wordt ook wel WAZO genoemd, hetgeen voor Wet arbeid en zorg staat.
Werk jij als zelfstandige? In dit geval kom jij waarschijnlijk in aanmerking voor de regeling Zelfstandige en Zwanger (ZEZ) en kun jij een zwangerschaps- en bevallingsuitkering aanvragen bij UWV, die minimaal 16 weken duurt. Het UWV berekent jouw uitkering op basis van de inkomsten in het jaar ervoor, en het is nooit hoger dan het wettelijk bruto minimumloon.
Ziektewetuitkering
Ben jij door jouw zwangerschap of bevalling ziek voor of na het zwangerschaps-of bevallingsverlof? Dan heb jij recht op een Ziektewet-uitkering. In dit geval is jouw Ziektewet-uitkering gelijk aan 100% van jouw dagloon. Als zelfstandige ontvang je deze uitkering alleen als je hiervoor verzekerd bent.
